Çip Krizine İlişkin Bilinmesi Gerekenler

Teknolojik ürünlerin büyük bir bölümünde çipler kullanılmakta olup, ürünlerin neredeyse tamamına yakınında yarı iletken çiplerin yer aldığı düşünüldüğünde çiplerin teknolojik ürün tedarikindeki öneminin son derece büyük olduğu tartışılmaz bir gerçektir.

Çip krizi günümüzde 2020 yılından beri etkisini hissettirmekte olan bir durumdur ve bundaki temel faktör pandemidir. Pandeminin ortaya çıkıp dünyada yaygınlaşmasıyla beraber çip üretimi sekteye uğramıştır ve çeşitli teknolojik ürünlerin fiyatlarında hızla yükselme yaşanmıştır. Çip krizi özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde büyük fiyat artışlarına sebep olmuş, teknolojik cihazlara ulaşmayı çok daha zor bir hale getirmiştir.

Pandeminin Dünya genelindeki etkisini yitirmesine rağmen çip krizi hala tam olarak sona ermedi çünkü süreçte fabrikalaşma sürecinde yaşanan aksamalar ve aynı zamanda enflasyonun sürmesi etkili oldu. Bunun yanı sıra Rusya ile Ukrayna arasında meydana gelen savaş da yine olumsuz etkilere neden olmakta.
Çip krizi sebebiyle pek çok otomobil üreticisinin üretim hattını durdurmak zorunda kaldığı bilinmekte olup, bu durum otomobillerle ilgili arz – talep dengesinin sarsılmasına neden olmuştu. Çip üreticileri, çip üretimini artırıp şirketlerin ihtiyacını gidermeye çalışsada bu sefer üretim sürecinde hammadde problemi meydana geldi. Bunun yanı sıra üretim fabrikalarını etkileyen yangınlar ve çeşitli hava olayları nedeniyle çip üreticilerinin süreçlerini ciddi anlamda etkilemiş durumda.
Savaşlar sebebiyle yaşanan tedarik sorunları çip üretiminde aksamalara neden olurken, ABD ve Çin arasında geçen ticari çekişme sonucunda da iki ülkenin birbirine yönelik ambargo hamleleri yine çip krizinin büyümesine etki eden unsurlar oldu.

Bahsettiğimiz etkilerin yanı sıra kripto para madenciliğine olan yoğun ilgi sebebiyle de çip problemi meydana gelmiştir. Her ne kadar son zamanlarda kripto para madenciliğine olan ilgi biraz azalmış olsada etkilerin devam ettiği aşikardır. Ekran kartlarının kripto para madencileri tarafından satın alınması ve kullanılması, ekran kartlarının daha kısa sürede tükenmesine yol açmış ve ekran kartlarına ihtiyaç duyan standart kullanıcıların mevcut kartlara daha fazla para ödemesine de neden olmuştur.

Çip krizi ne zaman bitecek?

Çip sıkıntısı saydığımız etkiler azalsa dahi dünya nüfusunun sürekli olarak artması ve kontrol edilemez bir tüketim çılgınlığının olması nedeniyle bir süre daha devam edecek gibi gözükmekte olup, tam olarak ne zaman sona ereceğine dair net bir ifadede bulunmak mümkün değildir. Yine de çip üretimini destekleyen bazı yardım ve yatırım paketlerinin olduğunu, bu doğrultuda Intel gibi dev şirketler başta olmak üzere pek çok şirketin çalışmaları doğrultusunda krizin 2024 yılının başından itibaren daha etkisiz bir hale geleceği düşünülmektedir.